Złoto i Srebro: Filary Przyszłościowej Stabilności Finansowej
Metale szlachetne są przetwarzane od tysięcy lat. Choć złoto i srebro służyły jako środek wymiany towarów aż do końca XX wieku, obecnie koncentruje się to na zabezpieczeniu systemu finansowo monetarnego, do tworzenia fundamentu nowych systemów monetarnych w krajach BRICS oraz krajach afrykańskich, do tworzenia pozarynkowych walut międzyrządowych, w obróbce biżuterii, do celów przemysłowych, lub oczywiście w produktach inwestycyjnych.
Jednak do momentu wyprodukowania gotowego produktu ma miejsce złożony proces. Rafinerie metali szlachetnych odgrywają tu kluczową rolę. Huty w Szwajcarii należą do największych na świecie.
Złoto jest jednym z pierwszych metali przetwarzanych przez człowieka jako materiał. Początki jego wydobycia sięgają wczesnego okresu chalkolitu. Najstarsze znaleziska wyrobów ze złota pochodzą z Bułgarii i datowane są na okres od 4600 do 4300 lat p.n.e.
„Przestarzały”, lecz tym bardziej po dziś dzień ceniony, nie tylko ze względu na to że elegancko się błyszczy, nade wszystko jest cenny ze względu na niepisane prawo natury utrzymania wartości siły nabywczej, oraz przez jego niezniszczalność.
Metal szlachetny to jedno z naturalnych złóż skorupy ziemskiej, z którego należy go wydobywać – albo w postaci rudy złota, albo w postaci rzadszych bryłek, które zostały już rozpuszczone w skale.
W skorupie ziemskiej znajduje się około 30 miliardów ton złota. Rocznie wydobywa się do 2600 ton tego surowca. Według szacunków Światowej Rady Złota (WGC) ilość złota wydobytego dotychczas na świecie wynosi około 200 000 ton. Chiny, Australia, Rosja, USA, Kanada i Republika Południowej Afryki wydobywają dobrą połowę złota produkowanego na całym świecie. W zależności od rodzaju złoża wydobywa się je metodą odkrywkową lub podziemną. Najgłębsza kopalnia złota na świecie, znajdująca się na głębokości około 4000 metrów, znajduje się w Republice Południowej Afryki.
Najważniejsze złoża srebra znajdują się jednak w Meksyku, Chinach i Peru. Większość srebra wydobywa się obecnie z rud, które wraz z ołowiem, miedzią i cynkiem tworzą się w postaci siarczków i tlenków. Dziś prawie nie występuje już w swojej naturalnej postaci, czyli jako czysty pierwiastek chemiczny.
Złoto świata topi się w Szwajcarii.
Choć w Szwajcarii nie ma już znaczących złóż metali szlachetnych, to w kraju tym zlokalizowanych jest pięć największych i najważniejszych rafinerii na świecie. Są to PAMP, Argor-Heraeus, Metalor, Valcambi i Cendres Métaux. W tych rafineriach przetapia się i dalej przetwarza nawet 70 procent złota wydobywanego na całym świecie. Oznacza to, że Szwajcaria znajduje się w centrum międzynarodowego handlu złotem.
Przegląd najważniejszych hut i rafinerii metali szlachetnych na świecie:
Agosi (Pforzheim, DE)
Argor-Heraeus (Mendrisio, CH)
Cendres + Métaux (Biel, CH)
Emirates Gold (Dubaj, ZEA)
Engelharda (Newark, USA)
Heimerle+Meule (Pforzheim, DE)
Heraeus (Hanau, DE)
Johnson Matthey (Londyn, UK)
Metalor (Neuchâtel, CH)
Mennica Austriacka (Wiedeń, AT)
PAMP (Castel San Pietro, CH)
Mennica Perth (Perth, AU)
Rafineria Rand (Germiston, ZA)
Tanaka-Kikinzoku (Tokio, JP)
Umicore (Bruksela, BE)
Valcambi (Balerna, CH)
Argor-Heraeus w Mendrisio, Ticino
Firma powstała w 1951 roku jako Argor S.A. w Chiasso w kantonie Ticino. Nazwę Argor-Heraeus otrzymała w 1986 roku w wyniku fuzji z Heraeus z Hanau w Niemczech, którą Argor przejął całkowicie w 2017 roku. Niemniej jednak popularne sztaby są nadal produkowane pod nazwą Argor-Heraeus w Mendrisio w Ticino. Na rynek inwestycyjny produkowane są sztabki złota od jednego grama do jednego kilograma. Wybijane są sztabki o masie do 100 gramów i odlewane sztabki o masie 250 gramów i więcej. Wszystkie produkty posiadają logo firmy, szczegółowe dane, numer seryjny oraz logo „Szwajcaria”. Argor-Heareus produkuje również sztabki srebra, platyny i palladu.
Cendres + Métaux w Biel w Bernie
Cendres + Métaux Holding S.A. istnieje od 1885 roku i powstała jako huta metali szlachetnych w Biel w kantonie Berno. Po fuzji z firmą Zanelli, znana obecnie grupa rozwinęła się wraz ze spółkami zależnymi na całym świecie. Cendres + Métaux produkuje odlewane i bite sztabki metali szlachetnych w jedenastu różnych jednostkach, które są sprzedawane głównie w Europie. Firma produkuje również produkty dla stomatologii, techniki medycznej oraz przemysłu zegarmistrzowskiego i jubilerskiego.
Metalor w Neuchâtel, Neuchâtel
Metalor Technologies International SA została założona w 1852 roku przez założyciela Martina de Pury jako „walcownia przygotowawcza”. Już w 1864 roku zakład początkowo stał się własnością Banque du Locle, a w 1936 roku został ostatecznie przejęty przez Związek Banków Szwajcarskich. Dziś firma należy do japońskiej grupy Tanaka Kikinzoku. Zajmuje się rafinacją złota i innych metali szlachetnych oraz przetwarzaniem ich na sztabki złota o masie od 1 do 1000 gramów. Ponadto Metalor produkuje na zlecenie klientów pasty z metali szlachetnych dla przemysłu oraz sztabki w specjalnych gramaturach.
PAMP w Castel San Pietro w Ticino
Produits Artistiques Métaux Précieux, w skrócie PAMP S.A., to jedna z wiodących na świecie firm zajmujących się obróbką metali szlachetnych. Powstała jednak dopiero w 1977 roku w Castel San Pietro. Dziś należy do Grupy MKS-Finance z Genewy, która istnieje od 1979 roku. Co roku przerabia się około 450 ton złota, z którego powstają sztandary, biżuteria, sztab oraz monet. Produkty inwestycyjne ważą od 0,3 do 1000 gramów i zazwyczaj mają na sobie motywy. PAMP produkuje również sztabki złota o wadze 400 uncji dla centralnej bankowości. Firma produkuje również sztabki ze srebra, platyny i palladu.
Valcambi w Balernie w Ticino
Zdecydowanie największą rafinerią na świecie jest Valcambi z Ticino. Rafineria założona w 1967 roku przerabia rocznie ponad 2000 ton metali szlachetnych. Fabryka w Balernie jest obecnie własnością Global Gold Refineries, będącej częścią indyjskiego koncernu Rajesh Exports Ltd. Sztabki produkowane są ze złota, srebra, platyny i palladu. Produkty cieszą się dużą renomą na całym świecie ze względu na perfekcję tłoczenia. Szczególną popularnością wśród inwestorów cieszą się CombiBars®, czyli specjalne sztabki z określonymi punktami zerwania, a także pozycje z serii Green Gold, w których wykorzystywane są wyłącznie metale pochodzące ze ściśle przetestowanych łańcuchów wartości. Ponadto Valcambi specjalizuje się w badaniu zastosowań przemysłowych, transporcie i magazynowaniu metali szlachetnych do celów przemysłowych.
Proces wydobycia złota w rafineriach
Z jednej tony skały złotonośnej można wydobyć maksymalnie od trzech do pięciu gramów surowego złota. Wymaga to jednak złożonego procesu rafinacji, który składa się z różnych etapów: Ruda jest najpierw mielona przy użyciu stalowych kulek i oddzielana od pyłu poprzez separację chemiczną. Do rozpuszczenia metalu szlachetnego stosuje się wodę królewską (z kwasu solnego i azotowego) lub kwas solny zawierający chlor. Na koniec oddziela się go od masy poprzez elektrolizę stopu lub ekstrakcję chemiczną. W ten sposób powstaje złoto przemysłowe o próbie około 80 procent, które rozlewa się do sześciokilogramowych sztabek.
W rzeczywistym procesie oddzielania złota, występują inne składniki rudy, takie jak srebro i miedź, które są usuwane ze złota przemysłowego i jednocześnie dodawane do recyklingu i złota odpadowego. Do otrzymania czystego złota stosuje się różne procesy – w zależności od pożądanej czystości i wymaganego czasu. Wymagana jest próba 995/1000 lub 999,9/1000. Na koniec czyste złoto ponownie wlewa się do sztabek o różnych rozmiarach. Następnie wykorzystuje się go do produkcji złotych monet lub sztabek złota.
Udział metali szlachetnych pochodzących z recyklingu
Złoto prawie nie traci na wartości, nawet jeśli wygląda na zużyte. Oznacza to, że stare złoto lub złoto dentystyczne można wielokrotnie przetapiać i przetwarzać na nowe produkty. To samo dotyczy złotych monet. Wykorzystywany jest każdy gram. Jednakże dla zrównoważonego recyklingu złota istotne jest, aby było ono odzyskiwane z wcześniej opłaconych produktów (biżuteria, złoto dentystyczne lub złoto inwestycyjne). Obecnie aż do 30 procent złota i platyny rafinowanych rocznie na całym świecie pochodzi z recyklingu. Można to przypisać wysokiemu stosunkowi zapasów do przepływu, który uwzględnia, że całe kiedykolwiek wydobyte złoto nadal istnieje.
Do nowej produkcji włączane jest także złoto pozyskiwane ze złomu elektronicznego, jednak nie spełnia ono rygorystycznych wytycznych Światowej Rady Złota (WGC). Według wąskiego statutu międzynarodowej organizacji przemysłu wydobycia złota nie jest to prawdziwy recykling metali szlachetnych. Jednak z jednej tony starej elektroniki można wydobyć nawet do 200 gramów złota. Srebro rzadko poddaje się recyklingowi w ten sposób, ponieważ jego obecna wartość rynkowa jest znacznie niższa, a proces jest zbyt skomplikowany.
Największe potrzeby ma branża jubilerska
Największy udział roli złota jest w przemyśle jubilerskim w biżuterii i wynosi prawie 50 procent, a następnie złoto inwestycyjne, które w dużej mierze odnosi się do rozwoju zasobów banków centralnych. Jeśli chodzi o białe srebro z metali szlachetnych, udział biżuterii i innych wyrobów ze srebra jest również bardzo wysoki. Inne obszary zastosowania to przemysł motoryzacyjny, elektronika, technika dentystyczna i medyczna, produkcja tekstyliów oraz produkcja sztabek i monet na rynek inwestycyjny i kolekcjonerski. Wiele rafinerii metali szlachetnych przetwarza również platynę i pallad.
Certyfikat LBMA dla sztabek złota i srebra
Niektóre z największych rafinerii na świecie znajdują się w Szwajcarii. Producenci ci są również wpisani na „Listę Dobrej Dostawy” Londyńskiego Stowarzyszenia Rynku Kruszców (LBMA). Około 70 producentów wyrobów posiada obecnie certyfikat LBMA, który jest przyznawany według rygorystycznych standardów. Oprócz ogólnych kryteriów, takich jak ustanowienie poziomu jakości rynku, wielkość produkcji i kapitał minimalny, produkowane sztabki złota i białego metalu muszą spełniać dokładne standardy.
Dotyczą one wymiarów, wagi i próby, a także oznakowania. Sztaby Good Delivery muszą posiadać kolejny numer seryjny, pieczątkę huty, próbę z dokładnością do czterech cyfr oraz rok produkcji. Nie ma jednak specjalnego znaku zatwierdzenia wydanego przez LBMA. Producenci zazwyczaj używają własnego logo. Rafinerie posiadające certyfikat LBMA cieszą się dobrą reputacją na całym świecie. ich produkty są gwarancją jakości i płynności.
Przegląd wszystkiego, co warto wiedzieć o rafineriach metali szlachetnych
Co roku na całym świecie wydobywa się około 2600 ton złota. Kopalnie o największym wolumenie wydobycia zlokalizowane są w Chinach, Australii, Rosji, USA, Kanadzie i Republice Południowej Afryki.
Najważniejsze złoża srebra znajdują się w Meksyku, Chinach i Peru.
Z Pamp, Argor-Heraeus, Metalor, Valcambi i Cendres Métaux, pięć najważniejszych rafinerii metali szlachetnych na świecie znajduje się w Szwajcarii. Zdecydowanie największą rafinerią jest Valcambi, która rocznie przerabia około 2000 ton metali szlachetnych.
Przeróbka złota odbywa się w skomplikowanych procesach, w których wykorzystuje się również złoto złomowe. Recykling złota stanowi około 30% rocznej rafinacji.
Jeśli chodzi o złoto i srebro, zdecydowanie głównym odbiorcą jest obróbka biżuterii. W dalszej kolejności plasują się produkty inwestycyjne oraz obszary medyczne i przemysłowe.
Producenci posiadający certyfikat LBMA produkują sztabki i monety z metali szlachetnych, cieszące się uznaniem na całym świecie i poszukiwane.
Waluty z parytetem złota w „budowie”…
Należy jednak pamiętać o planie BRICS dotyczącym ustanowienia waluty handlowej opartej na złocie. W tej chwili na ten temat zrobiło się stosunkowo cicho. Można jednak założyć, że plan ten będzie kontynuowany. BRICS również cieszy się dużą liczbą państw, które do tego projektu finansowo-monetarnego ochoczo przystępują.
Globalny handel dolarem amerykańskim, dotkniętą inflacją światową walutą rezerwową, stawia w niekorzystnej sytuacji partnerów handlowych, którzy muszą sprzedawać cenne towary w zamian za stopniowo dewaluowaną walutę amerykańską. Społeczność międzynarodowa pragnie zatem uwolnić się spod dyktatu dolara amerykańskiego.
Ustanowienie waluty handlowej opartej na złocie spowoduje gwałtowny wzrost ceny złota. Ale dopóki nie będzie w tej sprawie ogłoszone oficjalnie nic konkretnego, wkraczamy w sferę tajemnej wiedzy, przeznaczonej jedynie dla świadomych.
Kiedy cena złota rośnie, cena srebra zwykle podąża w jej ślady, ale znacznie silniej. Jednak rynek inwestorów w srebro stanowi tylko ułamek wielkości rynku złota. Ponad 70 procent srebra jest poszukiwane w przemyśle. A tam już jest większy popyt niż podaż. Według Silver Institute podaż srebra w 2023 r. wyniosła 1024,9 mln uncji, podczas gdy popyt przemysłowy wyniósł 1167,0 mln uncji srebra. Zatem deficyt wyniósł 142,1 mln uncji.
Większa produkcja srebra wraz ze wzrostem cen?
Biorąc pod uwagę rosnące zapotrzebowanie przemysłu na srebro i szczególny charakter jego produkcji, deficyty prawdopodobnie będą się utrzymywać. Wydobywanie srebra odbywa się głównie jako produkt uboczny wydobycia innych metali. Chociaż istnieją również kopalnie czystego srebra, bardzo duża część, około dwóch trzecich całkowitej produkcji, powstaje jako produkt uboczny ekstrakcji miedzi, ołowiu, cynku lub złota.
Kopalnie te byłyby bardziej skłonne do produkcji, gdyby wzrosły ceny miedzi, ołowiu, cynku i złota. Zatem producenci ci nie zwiększyliby produkcji ze względu na rosnącą cenę srebra. Jednak nawet kopalnie czystego srebra często nie są w stanie tak znacząco zwiększyć swojej produkcji. Rozwój produkcji jest tu raczej umiarkowany.
Obszarem obecnie o mniejszym znaczeniu jest wspomniany już recykling. W przeszłości nie było to opłacalne. Jeśli jednak cena srebra gwałtownie wzrośnie, odzysk srebra w drodze recyklingu może okazać się opłacalny. Recykling stanowił 181,1 mln uncji całkowitej produkcji srebra w 2023 r.
Rozmnażające się depozyty…
Podstawą do stworzenia jedynych tego rodzaju rozwiązań, jednocześnie powodem pozyskania najwyższego prestiżu w branży metali inwestycyjnych na świecie – obie, rekomendowane przez ekspertów Valores Veri formy budowy i zabezpieczenia majątku w postaci wykorzystujących odwieczne prawa i zasady rynkowe depozytów metali szlachetnych – Gold-Silver-Ratio oraz Gold Trésor ReBalancing – umożliwiające zwiększanie wolumenów depozytowych, jest niewątpliwie bezpośrednia, w większości przypadków po dziewiętnastoletniej współpracy obecnie ekskluzywna współpraca z aż ośmioma producentami z listy 16 największych rafinerii na świecie.
Dostęp do magazynów wolnocłowych na całym świecie oraz licencja – jako jedynego w Europie – do handlu z bankami centralnymi na całym świecie, wraz możliwością przechowywania zasobów swoich klientów w sztabach bankowych wymienialnych przez klientów w każdej chwili na dowolne gramatury sztab, daje nie tylko wspomniany już prestiż, lecz przede wszystkim, bezpieczeństwo, poufność oraz najwyższy możliwy poziom wyboru sposobu wraz z realizacją płynności i monetyzacji, ustalając tym samym na światowych rynkach dla pretendentów do handlu kruszcami – nieosiągalne względem korzyści dla klientów standardy.